ผู้ตรวจสอบอาคารเป็นผู้เชี่ยวชาญที่มีบทบาทสำคัญในการตรวจสอบและประเมินความปลอดภัยของอาคาร เพื่อให้มั่นใจว่าอาคารทุกแห่งได้มาตรฐานตามข้อกำหนดทางกฎหมายและความปลอดภัย โดยเฉพาะอาคารที่มีผู้ใช้งานจำนวนมาก เช่น อาคารสำนักงาน, ห้างสรรพสินค้า, โรงแรม หรืออาคารที่พักอาศัย เป็นต้น การตรวจสอบอาคารไม่เพียงแต่ช่วยป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งาน แต่ยังส่งผลต่อความมั่นคงในการดำเนินธุรกิจและความเชื่อมั่นของประชาชนด้วย
ตรวจสอบโครงสร้างของอาคาร ผู้ตรวจสอบอาคารจะทำการตรวจสอบโครงสร้างของอาคาร เช่น คอนกรีต, เหล็กเสริม, และการต่อเชื่อมของส่วนต่าง ๆ ของอาคาร เพื่อตรวจสอบว่ามีความมั่นคงแข็งแรงและสามารถรองรับน้ำหนักหรือแรงกระแทกได้ตามที่ออกแบบไว้หรือไม่
ตรวจสอบระบบไฟฟ้าและระบบน้ำประปา การตรวจสอบระบบไฟฟ้าและระบบน้ำประปาในอาคารเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากการติดตั้งระบบไฟฟ้าหรือระบบน้ำที่ไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดอันตรายจากไฟไหม้หรืออุบัติเหตุจากการรั่วซึมของน้ำ
ตรวจสอบระบบป้องกันอัคคีภัย การตรวจสอบระบบป้องกันอัคคีภัยในอาคาร เช่น ระบบสัญญาณเตือนภัย, ทางหนีไฟ, ระบบดับเพลิงเป็นสิ่งที่ผู้ตรวจสอบอาคารต้องให้ความสำคัญเพื่อให้แน่ใจว่าผู้ใช้อาคารสามารถหลบหนีได้อย่างปลอดภัยในกรณีเกิดเหตุเพลิงไหม้
ตรวจสอบการปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรฐาน ผู้ตรวจสอบอาคารจะต้องตรวจสอบว่าอาคารนั้นๆ ได้ปฏิบัติตามกฎหมายและข้อกำหนดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงมาตรฐานการก่อสร้างที่กำหนดโดยหน่วยงานรัฐ และระเบียบข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง เช่น ข้อกำหนดการก่อสร้างในเขตชุมชน การประหยัดพลังงาน หรือมาตรฐานการเข้าถึงสำหรับผู้พิการ
ความรู้ทางวิศวกรรมและสถาปัตยกรรม ผู้ตรวจสอบอาคารจำเป็นต้องมีความรู้ด้านวิศวกรรมโครงสร้าง, วิศวกรรมไฟฟ้า, วิศวกรรมเครื่องกล, และสถาปัตยกรรม เพื่อให้สามารถตรวจสอบความถูกต้องของการก่อสร้างและการติดตั้งระบบต่าง ๆ ในอาคารได้อย่างครบถ้วน
ความสามารถในการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ตรวจสอบ การใช้เครื่องมือที่เหมาะสมในการตรวจสอบ เช่น เครื่องมือวัด, กล้องถ่ายภาพ, หรือเครื่องมือพิเศษในการตรวจหาความผิดปกติ เป็นสิ่งที่ผู้ตรวจสอบอาคารต้องมีความชำนาญในการใช้
ทักษะในการรายงานและแนะนำ หลังจากการตรวจสอบผู้ตรวจสอบจะต้องสามารถรายงานผลการตรวจสอบได้อย่างชัดเจน พร้อมแนะนำวิธีการปรับปรุงแก้ไขให้กับเจ้าของอาคารหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง
การตรวจสอบอาคารไม่เพียงแต่เป็นการปฏิบัติตามกฎหมาย แต่ยังเป็นการรักษาความปลอดภัยของผู้ใช้งานในอาคาร และยังช่วยป้องกันความเสียหายที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ผู้ตรวจสอบอาคารมีหน้าที่ในการหาจุดเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และแนะนำให้มีการปรับปรุงแก้ไขอย่างทันเวลา เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุหรือการเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้น
การมีผู้ตรวจสอบอาคารที่มีความชำนาญและความรู้ที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลรักษาความปลอดภัยของอาคารทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็นอาคารที่ใช้ในเชิงพาณิชย์หรือที่อยู่อาศัย ผู้ตรวจสอบอาคารจะช่วยให้มั่นใจได้ว่าอาคารมีความมั่นคงปลอดภัยและไม่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุที่อาจจะเกิดขึ้นจากการใช้ชีวิตประจำวัน การตรวจสอบอาคารจึงเป็นหนึ่งในขั้นตอนที่ไม่สามารถมองข้ามได้ในการสร้างสังคมที่ปลอดภัยและมั่นคงในอนาคต.