ผู้ตรวจสอบอาคารถือเป็นบุคคลสำคัญที่ช่วยในการตรวจสอบและรับรองความปลอดภัยของอาคาร โดยเฉพาะอาคารที่มีผู้ใช้งานจำนวนมาก เช่น อาคารสำนักงาน, ห้างสรรพสินค้า, โรงแรม, หรืออาคารที่พักอาศัยต่าง ๆ การตรวจสอบอาคารมีจุดประสงค์หลักเพื่อให้มั่นใจว่าอาคารต่าง ๆ จะไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งานและสามารถทนทานต่อภัยพิบัติหรือเหตุการณ์ไม่คาดคิดได้ เช่น อัคคีภัย, แผ่นดินไหว, หรืออุบัติเหตุจากโครงสร้างอาคารที่ไม่มั่นคง
ตรวจสอบความมั่นคงของโครงสร้าง ผู้ตรวจสอบอาคารมีหน้าที่ในการตรวจสอบโครงสร้างพื้นฐานของอาคาร เช่น กำแพง, เสาค้ำ, โครงเหล็ก, และพื้น เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีการสึกหรอหรือความผิดปกติที่อาจทำให้โครงสร้างไม่มั่นคงได้ในอนาคต
ตรวจสอบระบบไฟฟ้าและระบบเครื่องกล ระบบไฟฟ้าและเครื่องกลเป็นส่วนที่สำคัญในการใช้งานของอาคาร ซึ่งผู้ตรวจสอบอาคารต้องทำการตรวจสอบว่าอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น สายไฟ, ตู้ไฟฟ้า, ระบบปรับอากาศ, ระบบระบายอากาศ และระบบท่อระบายน้ำ มีการติดตั้งที่ถูกต้องและปลอดภัยตามมาตรฐานหรือไม่
ตรวจสอบระบบป้องกันอัคคีภัย ระบบป้องกันอัคคีภัยในอาคาร เช่น ทางหนีไฟ, ระบบสัญญาณเตือนภัย, ระบบดับเพลิง และอุปกรณ์ความปลอดภัยอื่น ๆ ต้องได้รับการตรวจสอบอย่างละเอียด เพื่อให้ผู้ใช้สามารถหลบหนีออกจากอาคารได้อย่างปลอดภัยในกรณีที่เกิดเหตุการณ์ฉุกเฉิน
การตรวจสอบตามมาตรฐานกฎหมาย ผู้ตรวจสอบอาคารยังต้องตรวจสอบว่าอาคารนั้น ๆ เป็นไปตามกฎหมายและมาตรฐานที่กำหนด เช่น ข้อบังคับการก่อสร้าง, มาตรฐานการอนุรักษ์พลังงาน, และกฎหมายด้านสิ่งแวดล้อม เพื่อให้มั่นใจว่าอาคารสามารถใช้งานได้อย่างยั่งยืน
ความรู้และประสบการณ์ทางวิศวกรรม ผู้ตรวจสอบอาคารต้องมีความรู้ทางวิศวกรรม และการก่อสร้างที่ลึกซึ้ง เพราะการตรวจสอบโครงสร้างและระบบต่าง ๆ ของอาคารจำเป็นต้องอาศัยความรู้ที่เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์และประเมินความปลอดภัยของอาคาร
ทักษะการใช้เทคโนโลยีในการตรวจสอบ ผู้ตรวจสอบอาคารในปัจจุบันจำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีและเครื่องมือที่ทันสมัยในการตรวจสอบ เช่น การใช้กล้องถ่ายภาพแบบพิเศษ, เครื่องมือวัด, หรือเทคโนโลยีการสำรวจเชิงลึก เพื่อให้การตรวจสอบมีความแม่นยำและตรงตามมาตรฐาน
ความสามารถในการสื่อสารและรายงานผล หลังจากการตรวจสอบ ผู้ตรวจสอบอาคารต้องสามารถสรุปผลและรายงานสถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน และแนะนำวิธีการแก้ไขปัญหาที่พบในระหว่างการตรวจสอบ เพื่อให้เจ้าของอาคารหรือผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถดำเนินการแก้ไขได้อย่างรวดเร็ว
การตรวจสอบอาคารเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยลดความเสี่ยงจากเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต เช่น อัคคีภัยหรืออุบัติเหตุที่เกิดจากโครงสร้างอาคารที่ไม่มั่นคง นอกจากนี้ การตรวจสอบอาคารยังช่วยยืดอายุการใช้งานของอาคาร ทำให้เจ้าของอาคารสามารถปรับปรุงส่วนที่เสียหายหรือไม่ปลอดภัยได้ทันเวลา อีกทั้งยังสามารถลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมในระยะยาว
เพิ่มความมั่นใจในการใช้อาคาร เมื่ออาคารได้รับการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ เจ้าของอาคารและผู้ใช้อาคารสามารถมั่นใจได้ว่าอาคารมีความปลอดภัยและพร้อมใช้งานในระยะยาว
ป้องกันปัญหาก่อนเกิดเหตุ การตรวจสอบอาคารช่วยในการหาจุดอ่อนหรือปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต เช่น ความเสี่ยงจากการรั่วไหลของระบบไฟฟ้า หรือการรั่วซึมของน้ำ ซึ่งหากตรวจพบปัญหาตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมและการฟื้นฟู
ปฏิบัติตามกฎหมาย ผู้ตรวจสอบอาคารยังช่วยให้เจ้าของอาคารสามารถปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องได้อย่างถูกต้อง ทำให้หลีกเลี่ยงการถูกปรับหรือมีปัญหากับหน่วยงานทางการ
การตรวจสอบอาคารเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามในทุกขั้นตอนของการใช้งานอาคาร โดยผู้ตรวจสอบอาคารจะมีบทบาทสำคัญในการทำให้แน่ใจว่าอาคารทุกแห่งมีความปลอดภัยทั้งในด้านโครงสร้างและระบบต่าง ๆ หากเจ้าของอาคารหรือผู้ใช้งานไม่สามารถตรวจสอบได้เอง การจ้างผู้ตรวจสอบอาคารที่มีความรู้และความสามารถถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าในระยะยาว เพื่อให้การใช้งานอาคารเกิดความปลอดภัยและยั่งยืน